Manastir Mileševa – svetilište Belog Anđela i srpske svetlosti

Manastir Mileševa se nalazi u jugozapadnoj Srbiji, u dolini reke Mileševke, blizu Prijepolja. Zadužbina je kralja Vladislava, sina Stefana Prvovenčanog, i sagrađena je između 1234. i 1236. godine. Crkva je posvećena Vaznesenju Hristovom.

Mileševa je jedno od najvažnijih svetilišta u srpskoj istoriji. Ovde su prenešene mošti Svetog Save iz manastira Tvrdoš 1236. godine i počivale sve do 1594, kada su ih Turci izvadili i spalili na Vračaru u Beogradu – čin koji je pokrenuo još jači narodni otpor.

Manastir je čuven po svojim freskama iz 13. veka, koje predstavljaju jedno od najviših dostignuća srpskog srednjovekovnog slikarstva. Među njima se izdvaja čuvena freska Beli Anđeo, prikaz anđela koji sedi pored Hristovog groba – jedno od najlepših i najpoznatijih dela evropske umetnosti srednjeg veka. Ova freska je 1960-ih bila među prvim slikama koje su poslate u svemir kao poruka mira i kulture čovečanstva.

Mileševa je bila duhovno i kulturno središte, ali i politički centar u više navrata. Tokom turske vladavine i kasnijih vekova više puta je stradala, ali je uvek obnavljana i sačuvana.

Danas je aktivan muški manastir, sedište eparhije mileševske, i jedno od najposećenijih mesta srpskog pravoslavlja, simbol svetlosti, prosvete i vere.